اسلام آباد: چيف جسٽس عمر عطا بنديال پنهنجي ۽ ٻين ججن جون پگهارون گهٽائڻ جي تجويز ڏئي ڇڏي.
سپريم ڪورٽ جي 5 رڪني بينچ پنجاب ۽ خيبرپختونخواهه ۾ چونڊن بابت پاڪستان تحريڪ انصاف جي درخواستن تي ٻڌڻي ڪئي, جنهن ۾ جسٽس اعجاز الاحسن، جسٽس منيب اختر، جسٽس امين الدين خان ۽ جسٽس جمال خان مندوخيل شامل هئا.
ٻڌڻي کان اڳ اتحادي پارٽين مسلم ليگ (ن)، پيپلز پارٽي ۽ جي يو آءِ (ف) ڪيس ۾ ڌر بڻجڻ لاءِ عدالت ۾ درخواست داخل ڪئي هئي.
سپريم ڪورٽ اليڪشن ڪميشن آف پاڪستان (اي سي پي)، خيبرپختونخواهه جي گورنر ۽ وفاقي حڪومت کي نوٽيس جاري ڪندي جواب جمع ڪرائڻ جي هدايت ڪئي آهي.
ٻڌڻي دوران چيف جسٽس رمارڪس ڏنا ته قانون جي حڪمراني کانسواءِ جمهوريت نٿي هلي سگهي، سياسي گرمي پد وڌڻ سان مسئلا وڌندا.
چيف جسٽس نئين اٽارني جنرل عثمان اعواڻ کي عدالت ۾ اچڻ تي ڀليڪار ڪندي چيو ته اميد آهي ته کين سندس ڀرپور سهڪار ملندو.
سپريم ڪورٽ جي جج واضح ڪيو ته هو ڪارروائي کي ڊگھو نه ٿا چاهين، سادو سوال آهي ته اليڪشن ڪميشن چونڊن جي تاريخ کان اڳ ائين ڪري سگهي ٿي يا نه.
چيف جسٽس چيو ته جيڪڏهن هي چونڊون ڪرائڻ واري اداري جي صوابديد آهي ته پوءِ معاملو ختم ٿي ويندو.
هن وڌيڪ چيو ته پاڻمرادو نوٽيس ڪيس ۾ سپريم ڪورٽ جي فيصلي ۾ ٻن ججن جي راءِ غير لاڳاپيل آهي.
اٽارني جنرل پي ٽي آءِ جي درخواست جي قابل قبوليت تي سوال اٿاريندي چيو ته چونڊن بابت معاملو لاهور هاءِ ڪورٽ ڏانهن اماڻيو وڃي، ڇاڪاڻ ته سپريم ڪورٽ جي ٻن ججن پنجاب ۽ ڪي پي ڪي جي چونڊن بابت فيصلو 4-3 تان قرار ڏنو هو.
ان فيصلي جو حوالو ڏيندي اٽارني جنرل چيو ته جيڪڏهن فيصلو چار کان ٽن جي اڪثريت سان ڏنو وڃي ته پوءِ چونڊن جي تاريخ بابت ڪو به عدالتي فيصلو ناهي.
اٽارني جنرل زور ڀريو ته عدالت پهريان پاڻمرادو نوٽيس ڪيس جي فيصلي سان لاڳاپيل معاملو اٿاري، عدالتي حڪم نه هئڻ سبب صدر اليڪشن جي تاريخ نه ٿو ڏئي سگهي.
چيف جسٽس چيو ته موجوده ڪيس ۾ سوال فيصلي جو نه پر اليڪشن ڪميشن جي اختيارن جو آهي.
اٽارني جنرل موقف اختيار ڪيو ته پي ٽي آءِ جي درخواست اليڪشن ڪميشن طرفان سپريم ڪورٽ جي حڪمن جي ڀڃڪڙي تي ٻڌل آهي.
چيف جسٽس رمارڪس ڏنا ته جمهوريت لاءِ چونڊون ضروري آهن، اٽارني جنرل ٽيڪنيڪل بنيادن تي معاملي کي اُلجهائڻ کان پاسو ڪري.
جسٽس جمال منوخيل اختلافي نوٽس لکندڙ ٻن ججن مان هڪ هو، جنهن ٻڌايو ته سوموٽو بينچ ۾ ججن جي تعداد بابت سپريم ڪورٽ جو اندروني معاملو آهي.
هن سوال ڪيو ته ڇا 90 ڏينهن جي مقرر مدي ۾ چونڊون ڪرائڻ آئيني گهرج ناهي؟ ڇا اليڪشن ڪميشن چونڊن جي تاريخ ۾ دير ڪري سگهي ٿي؟ ان تي چيف جسٽس، جسٽس جمال مندوخيل جو شڪريو ادا ڪندي معاملو صاف ڪرايو.
ٿوري وقفي کانپوءِ سپريم ڪورٽ ٻيهر ٻڌڻي شروع ڪئي، جنهن ۾ اٽارني جنرل دليل ڏيندي چيو ته نئين درخواستن ۾ اليڪشن ڪميشن جي فيصلي کي صرف پنجاب جي حد تائين چئلينج ڪيو ويو آهي پر ڪي پي جي گورنر جو معاملو مختلف آهي.
جسٽس منيب اختر پڇاڻو ڪيو ته ڇا 20 ارب رپيا گڏ ڪرڻ حڪومت لاءِ ڏکيو ڪم آهي؟ صوبن کي اندروني ۽ ٻاهرين خطرن کان بچائڻ وفاق جي آئيني ذميواري آهي.
جسٽس اعجاز الاحسن رمارڪس ڏنا ته حڪومت ليپ ٽاپ اسڪيم تي 10 ارب رپيا خرچ ڪري سگهي ٿي پر چونڊن لاءِ 20 ارب رپيا ناهن.
پي ٽي آءِ جي فواد چوڌري چيو ته اسيمبلي ميمبرن کي ترقياتي منصوبن لاءِ فنڊ ڏنا ويا آهن.
جسٽس منيب اختر رمارڪس ڏنا ته هي عدالتي حڪم جي ڀڃڪڙي آهي، اٽارني جنرل چيو ته ترقياتي فنڊن بابت ايندڙ ٻڌڻي تي آگاهه ڪيو ويندو.
جسٽس منيب اختر هٿياربند فوج طرفان سيڪيورٽي فراهم ڪرڻ جي درخواست رد ڪرڻ تي رمارڪس ڏيندي چيو ته ملڪ جمهوري ملڪ بڻجي چڪو آهي.
هن چيو ته هٿياربند فوج حڪومت جي ماتحت آهي، اهي ڪم ڪرڻ کان ڪيئن انڪار ڪري سگهن ٿا.
جسٽس منيب اختر چيو ته ڊيوٽي ڪرڻ ۾ ڪهڙو حرج آهي؟ فوج جو ڪم چونڊن دوران سيڪيورٽي فراهم ڪرڻ آهي.
چيف جسٽس رمارڪس ڏيندي چيو ته جڏهن بينظير ڀٽو کي قتل ڪيو ويو ته چونڊون رڳو 40 ڏينهن ملتوي ڪيون ويون.
اليڪشن ڪميشن جو فيصلو تڪڙ ۾ لکيو ويو، هن ريمارڪس ڏنا ته اليڪشن ڪميشن کي تاريخ وڌائڻ جو اختيار ناهي.
چيف جسٽس چيو ته چونڊون اتي ئي ملتوي ڪري سگهجن ٿيون جتي تحريڪ هلائڻ مشڪل هجي.